Nhà đầu tư Trung Quốc tăng cường thâu tóm BĐS tại Việt Nam

So với các nhà đầu tư Singapore, Nhật Bản hay Hàn Quốc với khá nhiều các thương vụ thâu tóm đình đám trên thị trường bất động sản (BĐS) thời gian qua, các nhà đầu tư Trung Quốc có vẻ khá im hơi lặng tiếng. Tuy vậy, một số sự kiện gần đây cho thấy các nhà đầu tư này đang động thái gia tăng hoạt động ở Việt Nam thông qua con đường thâu tóm dự án (M&A).

Mới đây, Hongkong Land thông báo sẽ chi ra hơn 95 triệu USD để thâu tóm một dự án tại Thủ Thiêm của Công ty CP Đầu tư Hạ tầng Kỹ thuật Tp.HCM (CII), trong đó Hongkong Land hưởng 64% lợi ích từ dự án và phần còn lại thuộc về CII. Xét về giá trị, đây là một trong những thương vụ M&A lớn nhất trong năm nay, có thể giúp CII duy trì được mức tăng trưởng hơn 20% trong các năm kế tiếp.

Trước CII, Hongkong Land đã hợp tác với SonKim Land để phát triển dự án cao cấp The Nassim tại Thảo Điền (quận 2), cũng như đang sở hữu 2 tòa nhà văn phòng tại Hà Nội. Dù vậy, Hongkong Land từng để lại “tiếng xấu” khi thoái lui khỏi dự án khu đất vàng 164 Đồng Khởi, quận 1 do không đủ năng lực triển khai giữa lúc thị trường đi xuống hồi những năm 2008-2009.

Một thương vụ M&A khác đáng chú ý gần đây là dự án Đại Phước Lotus (Nhơn Trạch) của VinaCapital đã được chuyển nhượng toàn bộ cho Tập đoàn China Fortune Land Development trong một thương vụ có giá trị 65 triệu USD. Việc thoái vốn khỏi Đại Phước Lotus có thể xem là một nước cờ thoái lui khá khôn ngoan của các nhà lãnh đạo VinaCapital, vì dự án này đã rơi vào đình trệ từ năm 2007.

Tuy nhiên tham vọng của China Fortune Land Development chưa dừng lại ở đó, bởi bên cạnh thâu tóm Đại Phước Lotus, tập đoàn này đang hợp tác với Tổng Công ty Tín Nghĩa để phát triển Khu Đô thị Đông Sài Gòn và Khu Công nghiệp Ông Kèo tại tỉnh Đồng Nai - hai dự án có vị trí liền kề với Sân bay Quốc tế Long Thành sẽ hình thành trong tương lai.

Bên cạnh đó, một tập đoàn khác đến từ Hong Kong là Sunwah đang âm thầm triển khai dự án cao cấp mặt tiền đường Nguyễn Hữu Cảnh (Bình Thạnh) có tổng vốn đầu tư khoảng 200 triệu USD. Dự án này sẽ tạo thành một chuỗi căn hộ cao cấp chạy dọc bờ sông Sài Gòn cùng với các dự án liền kề như Saigon Pearl, Vinhomes Golden River và Vinhomes Central Park. Tại Hội An, sau nhiều năm trì hoãn, cuối cùng dự án resort kết hợp casino Nam Hội An trị giá 4 tỉ USD của VinaCapital cũng đã được khởi công vào năm 2016 sau khi chọn được đối tác ưng ý là tập đoàn Chow Tai Fook đến từ Hong Kong.

Những thương vụ M&A nói trên đã cho thấy làn sóng đầu tư của người Trung Quốc vào thị trường Việt Nam dường như bắt đầu nóng hơn, quy mô hơn và trải rộng trên khắp các phân khúc, từ nhà ở, khu công nghiệp, văn phòng cho thuê đến bất động sản du lịch.

Thị trường bất động sản tại Trung Quốc sau một thời gian dài bùng nổ, hiện đang trải qua một giai đoạn trầm lắng khi chính phủ nước này bắt đầu siết chặt lại hòng tránh nguy cơ bong bóng đổ vỡ. Những biện pháp được áp dụng là hạn chế cấp tín dụng cho người mua nhà ở các thành phố lớn cấp 1 và cấp 2 như Thượng Hải và Bắc Kinh. Chính phủ của Thủ tướng Lý Khắc Cường còn giới hạn một số doanh nghiệp địa ốc phát hành trái phiếu trong nước và tại Hong Kong. Financial Times đánh giá, các hành động cứng rắn hơn của chính quyền Trung Quốc có thể tác động tiêu cực và làm thị trường nhà đất nước này sụt giảm ngay trong năm nay.

Tương tự như thị trường BĐS Singapore rơi vào cảnh ảm đạm trong các năm qua do chính sách của chính phủ, nhằm giải quyết các thách thức về lợi nhuận và cân bằng rủi ro trong nước, các doanh nghiệp Trung Quốc đã nỗ lực tìm kiếm các cơ hội ở nước ngoài. Trong cuộc chinh phạt đó, không ngạc nhiên nếu cái tên Việt Nam được lựa chọn.

So với các quốc gia khác trong khu vực Đông Nam Á, tỉ suất sinh lợi khi đầu tư vào BĐS Việt Nam đang khả quan. Theo hãng nghiên cứu JLL trên phân khúc khu công nghiệp, suất sinh lợi trên vốn đầu tư ở Việt Nam lên đến 10-12%, ngang với Indonesia và cao hơn đáng kể so với Phillippines (8%), Singapore (7%), Malaysia (7%). Điều này được cho là ngành sản xuất của Việt Nam đang trong giai đoạn bùng nổ khi nhiều nhà máy từ Trung Quốc chuyển dịch sang.

Còn trên phân khúc nhà ở, tỉ suất lợi nhuận khi cho thuê căn hộ tại các thành phố lớn như Hà Nội và Tp.HCM hiện dao động 6-8%, thuộc diện cao nhất Đông Nam Á và cao hơn cả Hong Kong (3%). Cùng với quá trình đô thị hóa nhanh và dân số trẻ đang chiếm ưu thế, thị trường BĐS Việt Nam được đánh giá vẫn còn tiềm năng tăng trưởng nhanh trong các năm tới.

Tất nhiên, nếu so với các đối thủ khác đến từ Singapore, Nhật Bản hay Hàn Quốc, thì việc tham gia của các nhà đầu tư Trung Quốc dường như diễn ra khá muộn. Song với tiềm lực tài chính hùng hậu, đi kèm với những kỹ xảo khó lường, những "tay chơi" mới này có thể sẽ tạo nên những thay đổi lớn trên thị trường BĐS trong thời gian tới.

Tuy nhiên điều này cũng có mặt tốt, vì nó sẽ mang đến "chiếc phao cứu sinh" cho nhiều chủ đầu tư gặp khó khăn về nguồn vốn và năng lực triển khai. Thậm chí ngay cả các doanh nghiệp khác đang kinh doanh bình thường, việc chuyển nhượng cho các đối tác ngoại với giá hời vẫn được xem là chiến lược hay bởi họ có thể tập trung nguồn lực hơn vào các dự án khác có tiềm năng hơn.

Đơn cử tại Đại hội cổ đông vừa qua, Chủ tịch Hội đồng Quản trị Công ty CP Đầu tư Nam Long Nguyễn Xuân Quang đã tiết lộ thông tin có nhà đầu tư Trung Quốc ngỏ ý muốn mua đứt dự án Waterpoint với quy mô 350ha của doanh nghiệp này tại Long An. Waterpoint nằm đối diện Khu phố thương gia Nam Long, tỉnh Long An, ngay cạnh lối mở đầu tiên của tuyến đường cao tốc Sài Gòn - Trung Lương. Theo ông Quang, do quy mô quá lớn của dự án nên Nam Long sẽ không vội vàng mà sẽ cân nhắc cẩn trọng lời đề nghị này.